कोरोनाको कहर : फोटोफिचरमा दक्षिण कोरिया, आक्रान्त छन् ५० देश !

लोकपथ संवाददाता

२०७६,फाल्गुन,१६,शुक्रवार १९:२२

काठमाडौं – गत डिसेम्बरको अन्तिम साता चीनको वुहान सहरबाट सुरु भएको कोरोना भाइरस कोभिड-१९ को सङ्क्रमण ५० देशमा फैलिइसकेको छ । विश्व स्वास्थ्य सङ्गठन डब्ल्यूएचओको अनुसार अहिलेसम्म कोरोना भाइरसको सङ्क्रमणबाट दुई हजार ८ सय ३२ जनाको ज्यान गएको छ । यस भाइरसका कारण ७९ हजार एक सय ६७ जना सङ्क्रमीत भएका छन् । भाइरसबाट हालसम्म सबैभन्दा धेरै चिनियाँहरुको मृत्यु भएको छ । चीनपछि इरानमा सबैभन्दा धेरै २६ जनाको ज्यान गएको छ ।

विभिन्न देशमा कोरोना भाइरस पुष्टि भएका ३६ हजार ६ सय ३३ जना उपचारपछि घर फर्किएका छन् । चीनमा मात्रै ३६ हजार एक सय ३६ जना उपचारपछि घर फर्किएका छन् ।

कोरोना भाइरस फैलिएपछि जापान र इराकले सबै स्कुल बन्द गर्न निर्देशन दिएका छन् । साउदी अरबले विदेशी तीर्थयात्रीलाई प्रवेशमा रोक लगाएको छ भने इरानले आफ्ना नागरिकलाई अनावश्यक घुमफिर नगर्न अपिल गरेको छ ।

त्यस्तै, इटालीमा पनि १७ जनाको ज्यान गएको छ र ११ शहरका नागरिकलाई क्वारेन्टाइनमा राखेको छ भने ग्रीसले रोमन क्याथलिक धर्म मान्नेहरुको उत्सव कारनिभलमा गरिने गतिविधि स्थगित गरेको बीबीसीले जनाएको छ ।

यसैबीच उप सहरा अफ्रिकी देशमा पनि कोरोनाको पहिलो सङ्क्रमित भेटिएको छ । नाइजेरियामा कोरोना सङ्क्रमित भेटिएको समाचार संस्था एएफपीले पुष्टि गरेको छ ।

विश्व स्वास्थ्य सङ्गठनका महानिर्देशक टेड्रस एड्हानोम गेहब्रेयससले चीनबाहिर फैलिएको सङ्क्रमण चिन्ताको विषय भएको बताएका हुन् । अब विश्वका कुनै पनि देशले आफ्नो देशमा कोरोना भाइरस पस्न नसक्ने भनेर बस्न नमिल्ने उनको भनाइ छ ।

कोरोनाभाइरस चीनमा बिस्तारै कम हुँदै गएको छ भने अन्य देशमा फैलिरहेको छ । भाइरसका कारण मानिसहरु त्राहिमाम छन् । भयावह बन्दै गएको कोरोना भाइरस कोभिड–१९ बहराइनमा समेत भेटिएको छ ।

कोरोना भाइरसका कारण बहराइनमा ३२ जना संक्रमित भएका छन् आधिकारिक पुष्टि नभएतापनि बहराइनमा इरानबाट कोरोना संक्रमण फैलिएको बताइएको छ।

अहिले बहराइनमा दुई हप्ताका लागि विद्यालय बन्द गरिएको छ । त्यहाको हवाई उडान पनि कटौती गरिएको छ । कोरोनाको त्रासले बहराइनका बजारहरु सुनसान छन् भने होटल क्षेत्र ठप्प छ । संक्रमणबाट बहराइनसमेत प्रभावित भएपछि त्यहाँ रहेका नेपालीहरु त्रसित बनेका छन् । ७५ हजारभन्दा धेरै मानिस संक्रमित भइरहेका छन् ।

बहराइनमा ३२ जनामा कोरोना भाइरस संक्रमणको पुष्टि भएसँगै त्यहाँ रहेका नेपालीहरु चिन्तित हुन् । उनीहरुले सामाजिक सञ्जाल फेसबुक र त्यहाँ बनाइएका विभिन्न पेजहरुमा आफूहरु आतंकित बनेको भनेर लेखिरहेका छन् । यद्यपी त्यहाँ रहेका नेपालीहरु संक्रमित छन् कि छैनन् भन्नेचाहिँ खुलेको छैन ।

बहराइनमा कति छन् नेपाली

बहराइन नेपालीहरुका लागि वैदेशिक रोजगारीको प्रमुख गन्तव्यमध्ये एक हो । बहराइनमा २० हजारभन्दा बढी नेपालीहरु रहेको अनुमान छ । कोरोना संक्रमण सुरु भएको चीनको बुहान सहरबाट नेपाल सरकारले १ सय ७५ जना नेपालीहरुलाई उद्धार गरेको थियो ।

कोरोना संक्रमणबाट मृत्यु हुनेको संख्या बिहीबार बिहानसम्म २ हजार ८ सय १ पुगिसकेको छ । चीनमा मात्रै २ हजार ७ सय ४४ जनाले ज्यान गुमाएका छन् । कोरोना भाइरसबाट विश्वभर ८२ हजार २७ संक्रमित छन् । ३३ हजार २ सय ६ जना भने उपचारपछि स्वास्थ्य लाभ गरी घर फर्किएका छन् ।

चीनबाहिर नोबेल कोरोनाभाइरस तीव्ररुपमा फैलिन थालेको छ । पछिल्लो पटक ल्याटिन अमेरिकी देश ब्राजिलमा पहिलो कोरोनाभाइरस संक्रमित फेला परेको हो । योसँगै पहिलो पटक चीनमा भन्दा चीनबाहिर नयाँ संक्रमितको सङ्ख्या बढी देखिएको छ ।

अस्ट्रेलियाले कोरोना भाइरसको उद्गम स्थल चीनबाट पुग्ने पर्यटकलाई आवागमनमा लगाएको प्रतिबन्ध अनिश्चितकालका लागि लम्ब्याएको छ । इटालीमा पनि १७ जनाको ज्यान गएको छ र ११ शहरका नागरिकलाई क्वारेन्टाइनमा राखेको छ भने ग्रीसले रोमन क्याथलिक धर्म मान्नेहरुको उत्सव कारनिभलमा गरिने गतिविधि स्थगित गरेको बीबीसीले जनाएको छ ।

कोरोनाभाइरस दक्षिण कोरिया, इटली र इरान, इराक, अफगानिस्तान, कुवेत, ओमान र बहराइन, स्पेन,थाईल्यान्ड अमेरिका, अस्ट्रेलिया सिङ्गापुर, ताइवान, मलेशिया फ्रान्स, जापान, दक्षिण कोरिया, भियतनाम, क्यानडा आदि देशमा कोरोनाको सङ्क्रमण देखिएको छ । यो भाइरस अन्टार्टिकाबाहेक सबै महादेशमा फैलिएको छ ।

सावधानी नअपनाए नेपालमा पनि कोरोनाको संक्रमण फैलने खतरा

यो भाइरसको संक्रमण अहिलेसम्म नेपालमा नदेखिएको स्वास्थ्य तथा जनसंख्या मन्त्रालयले जनाएको छ । तर यसबाट सर्तक रहन सरकारले सुसूचित गरिरहेको छ । तर सूचना जारी गरेर मात्रै पनि हुँदैन किनकी अवस्था निकै गम्भिर भइसकेको छ । शंकास्पद मानिसलाई स्क्यानिङ गर्ने मेशिन एउटा मात्रै रहेको बुझिएको छ । तर सरकारले नेपाल आउने स्वदेशी तथा नेपाली पर्यटकलाई विमानस्थलमा स्वास्थ्य परीक्षण हुने दाबी गरेपनि स्वास्थ्यकर्मीहरु नै विमानस्थलमा हुने परीक्षण प्रभावकारी नभएको तर्क गर्छन् ।

कोरोनाले हामीलाई घेरिसकेको छ । तर विश्व स्वास्थ्य सङ्गठनका महानिर्देशक टेड्रस एड्हानोम गेहब्रेयससले चीनबाहिर फैलिएको सङ्क्रमण चिन्ताको विषय भएको बताएका छन्। अब विश्वका कुनै पनि देशले आफ्नो देशमा कोरोना भाइरस पस्न नसक्ने भनेर बस्न नमिल्ने उनको भनाइ छ । इरान, इटली र दक्षिण कोरियामा देखिएको प्रकोपले भाइरस अझ खतरनाक भएको देखाएको उनले बताए ।
यसैबीच, दक्षिण कोरीयामा कोरोनाका संक्रमणका कारण तत्काल कोरीया जाने नेपालीलाई नपठाउन वैदेशिक रोजगार विभागले आग्रह गरेको छ ।

आगामी फागुन १८ गते कोरिया पठाउन लागिएको नेपाली कामदार नपठाउन सिफारिस गरिएको हो । हालसम्म दक्षिण कोरियामा सरकारीस्तरबाट करिब ४० हजार नेपाली कोरीयामा कार्यरत छन् । सरकारले दक्षिण कोरियामा नेपाली कामदार पठाउँदै आएको छ । दक्षिण कोरीयामा रहेका नेपालीहरु त्यहाँ फैलिएको कोरोनाको संक्रमणबाट डराएका छन् । मानिसहरुको चहलपहल घटेको छ ।

चीनमा बिहीबारमात्रै २९ भन्दा बढीले ज्यान गुमाएका छन् भने ४ सय ३३ जनामा नयाँ संक्रमण देखिएको छ । त्यस्तै दक्षिण कोरियामा थप ५७१ जना कोरोना भाइरस सङ्क्रमित भएपछि सङ्क्रमति व्यक्तिको सङ्ख्या २ हजार ३३७ पुगेको छ । स्वास्थ्य मन्त्रालयको निर्देशनमा त्रिभुवन विमानस्थलमा खटिएका स्वास्थ्यकर्मीहरुले चीनसहित ५ देशबाट नेपाल आउने प्रत्येक व्यक्तिको स्वास्थ्य परीक्षण गर्दै आएका छन् । तर, पाँचवटा देशबाट नेपाल भित्रिनेहरुको मात्र स्वास्थ्य परीक्षण गरेर कोरोनाको जोखिम रोक्न नसकिने विमानस्थल स्रोत बताउँछ ।

विदेशी मुलुकबाट त्रिभुवन अन्तर्राष्ट्रिय विमानस्थलमा अवतरण गरेर हरेक दिन ५ देखि ६ हजार जना व्यक्ति नेपाल प्रवेश गर्छन् । तर कोरोनाको परीक्षण गर्न राखिएको थर्मो स्क्यानर भने विमानस्थलमा एउटा मात्र रहेको स्रोतको भनाइ छ । अनि एउटा स्क्यानरले कसरी गर्ला त स्क्यान र हामी सुरक्षित हुनु ?

चीनमा कोरोना भाइरसको संक्रमण पछि सरकारले त्रिभूवन अन्तर्राष्ट्रिय विमानस्थलमा प्रत्येक व्यक्तिको ज्वरो परीक्षणका लागि दुईवटा थर्मल स्क्यानर जडान गरेको थियो । उता कोरोनाकै कारण अमेरिका र दक्षिण कोरियाबीचको संयुक्त सैन्य अभ्यास स्थगित भएको छ । दक्षिण कोरियामा तैनाथ एक अमेरिकी सैनिकसहित दक्षिण कोरियाली सेनाका कम्तीमा २१ जनामा कोभिड–१९ संक्रमण पाइएपछि अर्को सूचना जारी नभएसम्मका लागिसैन्य अभ्यास रोकिएको हो ।

कोभिड–१९ संक्रमित वृद्धि हुन थालेपछि विश्वभर यसले त्रास उत्पन्न गराएको छ। सार्वजनिक स्थलमा मानिसको उपस्थिति कम हुँदै गएको छ। धेरै देशले रोकथामका उपायमा जोड दिएका छन्। अमेरिकामा उपराष्ट्रपति माइक पेन्सको संयोजकत्वमा प्रकोप नियन्त्रण तथा रोकथाम कार्यलाई अगाडि बढाइने घोषणा गरिएको छ। अस्ट्रेलियामा पर्याप्त स्वास्थ्य सामग्री र स्वास्थ्यकर्मीको व्यवस्था गर्न आदेश दिइएको छ । फ्रान्सका राष्ट्रपति इमानुएल म्याक्रों स्वयं नै कोभिड–१९ सम्बन्धी सचेतना र्‍यालीमा सहभागी भएका छन् ।

कहाँबाट, कसरी फैलियो महामारी
अहिले चीनमा फैलिएको महामारी निम्त्याउने ‘नोबेल कोरोना भाइरस’ चीनको वुहान शहरबाट शुरु भएको हो । साङ्घाईबाट करिब ५ सय माइल दक्षिणमा अवस्थित यस शहरमा करिब ११ मिलियन मानिसहरुको बसोबास छ ।

व्यापारिक हब’का रुपमा स्थापित वुहानको एक जनावर बजारबाट यो भाइरस फैलिएको भन्ने अनुमान गरिएको छ । अहिले उक्त बजार बन्द गरिएको छ ।
भाइरस ‘सी फुड’बाट फैलिएको भन्ने आशंका पनि गरिएको छ ।

कोरोना भाइरस सर्वप्रथम सन् १९६० को दशकमा कुखुरामा पाइएको थियो ।

कहाँबाट, कसरी फैलियो महामारी ?

अहिले चीनमा फैलिएको महामारी निम्त्याउने ‘नोबेल कोरोना भाइरस’ चीनको वुहान शहरबाट शुरु भएको हो । शाङ्घाइबाट करिब ५ सय माइल दक्षिणमा अवस्थित यस शहरमा करिब ११ मिलियन मानिसहरुको बसोबास छ ।
‘व्यापारिक हब’का रुपमा स्थापित वुहानको एक जनावर बजारबाट यो भाइरस फैलिएको भन्ने अनुमान गरिएको छ । अहिले उक्त बजार बन्द गरिएको छ ।
भाइरस ‘सी फुड’बाट फैलिएको भन्ने आशंका पनि गरिएको छ ।
कोरोना भाइरस सर्वप्रथम सन् १९६० को दशकमा कुखुरामा पाइएको थियो ।
कसरी बच्ने ?
शुक्रराज ट्रपिकल तथा सरुवारोग अस्पताल टेकुका प्रवक्ता डा अनुप बास्तोलाले मौसमी रुघा खोकी र कोरोना भाइरसबाट बच्ने उपाय एउटै भएको बताए।
हातलाई साबुन–पानीले धुने वा हातमा अल्कोहलजन्य सेनिटाइजर दलौं
खोक्दा नाक र मुख हात, टिस्यु पेपर वा कुहिनोले छोपौं
चिसो लागेको वा रुघाखोकीको लक्षण भएकाहरूको निकट सम्पर्कबाट बचौं
मासु र अण्डालाई पकाएर खाऔं
जंगली वा पालिएको जनावरसँग असुरक्षित सम्पर्कबाट बचौं

कति खेर धुने हात ?
खोक्दा वा हाच्छिउँपछि
बिरामी व्यक्तिको स्याहार गरेपछि
चर्पी प्रयोग गरेपछि
हात फोहोर देखिएपछि
बाहिरबाट घर आएपछि
जनावर वा जनावरको फोहोर छोएपछि
प्राप्त जानकारी अनुसार कोरियाको थेगु र ख्यङ्साङ्बोक्दो धेरै प्रभावित भएक छन् । जहाँ कोरियाको पुरै बिरामीको आधा हिस्सा छन् ।
यो समाचार तयार पार्दासम्म कोरियामा कोरोना भाइरस संक्रमण सङ्ख्या यसप्रकार रहेको छ।
मृत्यु भएका १३ जना
प्रमाणित भएका बिरामी संख्या २ हजार ३३७ जना

सङ्क्रमित भइ सामान्य आवस्थमा फर्किएका २६ जना
मृत्यु हुने मध्ये मङ्गोलियाका नागरिक १ जना र १२ जना कोरियाली नागरिक रहेका छन् । हेनहोस् फोटोमा । सबै तस्वीर ७ वर्षदेखि कोरियामा कार्यरत भरत सुवेदीबाट लोकपथलाई प्राप्त ।