असक्त र अपाङ्गता भएकालाई घरमै नागरिकता पुर्‍याउँदै प्रजिअ शर्मा

भक्तपुर । भक्तपुर मध्यपुरथिमि–४ कि १९ वर्षे सुप्रिना श्रेष्ठले घरमै नागरिकता पाइन् । भक्तपुर जिल्ला प्रशासनको टोलीले घरैमा नागरिकता लगिदिएपछि उनीमात्र नभई सबै परिवार निकै खुसी भए ।

शारीरिक रुपमा अशक्त श्रेष्ठले स्थानीय तहको सिफारिस, जनप्रतिनिधिको सहयोग तथा सबै प्रशासनिक प्रक्रिया पूरा भएपछि घरमै नागरिकता पाउँदा औधी खुसी भएको बताइन् । श्रेष्ठ मात्रै होइन उनको सिङ्गो परिवार नै खुसी भएको छ ।

नागरिकता देखाउँदै श्रेष्ठले भनिन्, ‘नागरिकता लिन जिल्ला प्रशासन कार्यालयसम्म पुग्नु र लाइनमा बस्नु पनि परेन, घरमै नागरिकताको प्रमाणपत्र ल्याइदिनुभयो, नागरिकता भएपछि अब पूर्ण अपाङ्गता भत्ता लिन सक्ने भएकी छु, म निकै खुसी छु ।’

सुप्रिनाकी आमा सुशीला श्रेष्ठले छोरीले नागरिकता पाउँदा निकै खुसी लागेको बताइन् । ‘छोरी हिँडडुल गर्न सक्दिन, नागरिकता कसरी पाउली भन्ने चिन्ता थियो’, उनले भनिन्, ‘तर सिडिओ साब नै घरैमा आएर नागरिकता दिँदा निकै खुसी लागेको छ ।’ अपाङ्ग हुँदाको पीडा भोग्ने हामीलाई नागरिकता वितरणले औषधिको काम गरेको उनले सुनाए ।

सार्वजनिक सेवा प्रवाहलाई प्रभावकारी बनाउने उद्देश्य अनुरुप प्रमुख जिल्ला अधिकारी रुद्रादेवी शर्मा नेतृत्वको टोलीले उक्त सेवा सुरु गरेपछि श्रेष्ठले विना कुनै झन्झट नागरिकता पाएका हुन् । सरकारी काम भन्ने वित्तिकै समयमै काम नहुने, लामो लाइन लाग्नुपर्ने झण्झटिलो हुन्छ भन्ने मानसिकतालाई चिर्दै शर्माले सेवा प्रवाहलाई चुस्त बनाउन उक्त अभियान सुरु गरेका हुन् ।

कार्यालयको उक्त प्रयासले हिँडडुल गर्न नसक्ने अशक्त, अपाङ्गता भएका नागरिकलाई सहज भएको छ । नागरिकताको प्रमाणपत्र नागरिक हुनुको पनि प्रमाण भएकाले यसको प्राप्तिपछि पासपोर्ट बनाउनेदेखि व्यापार व्यवसाय गर्नका लागि सहज भएको छ ।

‘आम नागरिकले सरकारी कार्यालयबाट लिने महत्वपूर्ण सेवामध्ये नागरिकता पनि एक हो’, प्रजिअ शर्माले भनिन्, ‘यस्ता सेवा नागरिकलाई घरमै दिन सकियो भने सरकारको महत्व अझै बढ्छ ।’ सेवाप्रदायक कार्यालयसम्म पुग्न नसक्ने नागरिकका लागि घरमै पुगेर नागरिकता वितरण सुरु भइसकेको भन्दै उनले आफूले जनप्रतिनिधिसँग यसबारे जानकारी गराउन र त्यस्ता नागरिक भए सूचना दिन र समन्वय गरिदिन आग्रह गरेको बताइन् ।

उनले सूचना प्राप्त भएपछि त्यस्ता व्यक्तिहरुको हक र अधिकार सुनिश्चितताका लागि घरमै पुगेर सेवा प्रवाह गर्ने बताइन् । केहीवर्ष अघिसम्म स्थानीय तहमा घुम्ती सेवामार्फत् त्यस्ता नागरिकले नागरिकता लिए पनि हाल घुम्ती सेवा बन्द छ । त्यसैले नागरिकको हकलाई शतप्रतिशत उपलब्धिमा पुर्‍याउन र सरकार भएको महसुस गराउन यो सेवा सुरु गरिएको उनको भनाइ छ ।

‘घरमै पुगेर नागरिकताको प्रमाणपत्र वितरण गर्दा व्यक्ति र परिवारमा राज्यप्रति सकारात्मक भावना उत्पन्न हुने गरेको हामीले पाएका छौँ’, प्रजिअ शर्माले भनिन्, ‘कतिपय अशक्त अपाङ्गतालाई नागरिकता लिन कार्यालयमै ल्याइएको देख्दा दुःख लाग्छ ।’ यसअघि पनि प्रजिअ शर्माले अशक्त अपाङ्गता र ज्येष्ठ नागरिकलाई घरघरमै गएर नागकिता वितरण गरेकी थिइन् ।

यसअघि सूर्यविनायक नगरपालिका–४ दधिकोटस्थित चरखण्डीका ९१ वर्षीय ज्येष्ठ नागरिक सूर्यबहादुर खड्कालाई घरमै पुगेर नागरिकता वितरण गरिएको उनले बताइन् । नागरिकता पाउने खड्कासँगै परिवार निकै खुसी भएको प्रजिअ शर्माले सुनाइन् । सूर्यविनायक नगरपालिका–१ सिरुटारकी अशक्त अपाङ्गता अनुपमा मिश्रलाई पनि घरमै पुगेर नागरिकताको प्रमाणपत्र दिइएको थियो ।

पछिल्लो पाँच वर्षदेखि आँखाको ज्योति गुमेको र शरीरको कम्मरमुनीको भाग नचल्ने र नियमित अक्सिजन लिइरहनुपर्ने अवस्थाकि मिश्रलाई घरमै नागरिकता दिइएको थियो । प्रजिअ शर्माले अशक्त, अपाङ्गता र कार्यालयसम्म आउन नसक्ने ज्येष्ठ नागरिकलाई घरमै गएर नागरिकता वितरणको काम जारी रहने बताइन् ।

प्रजिअ शर्मासँगै सहायक प्रजिअ माधवप्रसाद शर्मा र प्रमुख प्रशासकीय अधिकृत उर्मिला खतिवडा घिमिरेलगायत नागरिकता फाँटका कर्मचारीको टोली घरमै पुगेर जनप्रतिनिधिसमेत सहभागितामा नागरिकता वितरण गर्दै आएकी छन् । मध्यपुरथिमिको श्रेष्ठलाई नागरिकता वितरणपछि नगरपालिकाका प्रमुख सुरेन्द्र श्रेष्ठले सिडिओको कदम प्रशंसायोग्य रहेको भन्दै नगरपालिकाले दिने महत्वपूर्ण सेवा पनि यसैगरी घरदैलोमै प्रवाह गर्ने व्यवस्था मिलाउने बताए ।

शर्मा यसअघि गुल्मीमा प्रजिअ हुँदा पनि मुसिकोट नगरपालिका–१ की ६६ वर्षीया झगि विकलाई घरमै गएर नागरिकता वितरण गरेको थियो । दुर्घटनामा घाइते भएका एक बालकको लुम्बिनी मेडिकल कलेजमा उपचारका लागि आफ्नो अग्रसरतामा बालकको परिवारलाई रु एक लाख १२ हजार एक सय ४० जुटाइ उद्धार गरेको उनी स्मरण गर्छन् ।